Ból kręgosłupa piersiowego – przyczyny i leczenie

Ból kręgosłupa piersiowego jest przypadłością, która może znacznie wpływać na jakość życia, ograniczając codzienną aktywność i komfort. Dolegliwości bólowe mają różnorodne przyczyny, obejmujące zmiany zwyrodnieniowe, napięcie mięśniowe, urazy, a nawet schorzenia narządów wewnętrznych, dlatego diagnostyka i leczenie wymagają pomocy specjalisty oraz kompleksowego podejścia. Z czego może wynikać ból odcinka piersiowego kręgosłupa? Czy można zapobiec dolegliwościom i jakie są metody leczenia?

Odcinek piersiowy kręgosłupa – charakterystyka

Odcinek piersiowy kręgosłupa to środkowa część, składająca się z dwunastu kręgów (Th1-Th12), położonych pomiędzy odcinkiem szyjnym a lędźwiowym. Odcinek piersiowy kręgosłupa stanowi jego najmniej ruchomą część, ponieważ stabilizowany jest klatką piersiową. Taka budowa zapewnia ochronę niezwykle ważnych narządów wewnętrznych, ale jednocześnie wpływa na ograniczony zakres ruchu. Kręgosłup piersiowy charakteryzuje się specyficzną budową kręgów, które połączone z żebrami, tworzą stabilną strukturę wspierającą klatkę piersiową.

Ból kręgosłupa piersiowego – czym się charakteryzuje?

Odcinek piersiowy to najdłuższa część kręgosłupa, co wpływa na duże zróżnicowanie możliwych dolegliwości, przyczyn i charakteru objawów. Symptomy mogą zmieniać się w zależności od aktywności, pory dnia, czy poziomu stresu. Dodatkowym utrudnieniem w diagnostyce jest połączenie z klatką piersiową i bliskość newralgicznych narządów wewnętrznych. Dlatego bóle kręgosłupa piersiowego bez względu na lokalizację, rodzaj, nasilenie, czy zmienność objawów, jeśli leczenie fizjoterapeutyczne jest nieskuteczne, zawsze wymagają konsultacji ze specjalistą i przeprowadzenia szczegółowej diagnostyki, która pozwala na znalezienie przyczyn ortopedycznych i ewentualne wykluczenie innych problemów medycznych w obrębie klatki piersiowej lub brzucha.

Co świadczy o tym, że przyczyną bólu jest kręgosłup piersiowy? 

Objawy dotyczące problemów w odcinku piersiowym mogą być bardzo zróżnicowane. Bólowi kręgosłupa piersiowego, który może pojawiać się epizodycznie lub mieć charakter stały, często towarzyszą inne symptomy. W trakcie wywiadu medycznego u specjalisty pacjenci skarżący się na kręgosłup piersiowy mogą zgłaszać również:

• nasilanie się bólu przy ruchach tułowia, dźwiganiu, skłonach, lub głębokim oddychaniu,
• sztywność i ograniczenie ruchomości w obrębie środkowej części pleców,
• drętwienie i mrowienie, szczególnie w kończynach górnych,
• dyskomfort podczas długotrwałego siedzenia lub stania,
• promieniowanie bólu w obrębie żeber, całej klatki piersiowej a nawet jamy brzusznej,
• kłucie w klatce piersiowej, czasami również wrażenie duszności.

Przyczyny bólu kręgosłupa piersiowego

Ból od kręgosłupa piersiowego może mieć wiele przyczyn, które są złożone i wymagają dokładnej diagnostyki i analizy jego budowy i funkcji. Za dolegliwości bólowe i towarzyszące im objawy mogą odpowiadać m.in.:

• Dyskopatia, czyli choroba zwyrodnieniowa krążka międzykręgowego – bóle kręgosłupa piersiowego zazwyczaj mogą być spowodowane zmianami dysków piersiowych. Jednak często bóle i zmiany dyskopatyczne sąsiednich części kręgosłupa czyli szyjnego i lędźwiowego mogą wywoływać ból w obrębie kręgosłupa piersiowego. 
• Zmiany zwyrodnieniowe stawów kręgowych lub kręgów – zmiany degeneracyjne to częsta przyczyna problemów. Z wiekiem kręgi i dyski ulegają zużyciu, co może prowadzić do przeciążenia stawów międzykręgowych ich zmian zwyrodnieniowych. Powoduje to najczęściej dolegliwości bólowe o charakterze miejscowym, jednak bliskość struktur nerwowych jak korzenie nerwów może powodować objawy promieniujące do klatki piersiowej lub brzucha.
• Napięcia mięśniowe i dysfunkcje mięśniowo-powięziowe – nieergonomiczna pozycja przy pracy, niewłaściwa postawa ciała, nadmierne obciążenia (np. u kobiet z dużym biustem) i brak aktywności fizycznej, mogą prowadzić do długotrwałego napięcia i bólu.
• Deformacje kręgosłupa lub kręgów – w przebiegu choroby Scheuermanna (tzw. kifozy młodzieńczej) poprzez zmianę kształtu kręgosłupa lub kręgów (tzw guzki Schmorla) mogą zwiększać ryzyko występowania dolegliwości bólowych.
• Urazy – może do nich dojść w wyniku upadku, wypadku komunikacyjnego (tzw. Zespół smagnięcia biczem – ang. Whiplash syndrom), kontuzji sportowej, lub nadmiernego przeciążenia kręgosłupa.
• Choroby zapalne – np. zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, czy reumatoidalne zapalenie stawów, mogą wywoływać ból kręgosłupa piersiowego.
• Schorzenia narządów wewnętrznych – ból pleców w odcinku piersiowym może być również objawem problemów niezwiązanych z kręgosłupem, dlatego wymaga kompleksowej diagnostyki.

Bóle od kręgosłupa piersiowego – diagnostyka

Silne lub długotrwałe bóle w odcinku piersiowym kręgosłupa wymagają konsultacji ze specjalistą i przeprowadzenia dokładnej diagnostyki, pozwalającej na rozpoznanie przyczyny bólu pleców i towarzyszących dolegliwości. Dzięki temu lekarz może zaproponować metody leczenia, które mogą przynieść pacjentowi realną ulgę.

Proces diagnostyczny rozpoczyna się od wywiadu medycznego, pozwalającego na zapoznanie się z historią dolegliwości oraz dotychczasowymi metodami leczenia (jeśli były stosowane). Następnie lekarz przeprowadza badanie fizykalne, ocenia postawę, ruchomość kręgosłupa i lokalizację bólu. Niezbędnym elementem w rozpoznaniu są badania obrazowe, szczególnie rezonans magnetyczny (MRI), pozwalający na szczegółową ocenę struktur tkanek miękkich kręgosłupa, lub tomografia komputerowa (TK) służąca do oceny elementów kostnych. W niektórych przypadkach wykonuje się również zdjecie rtg w pozycji stojącej dla oceny globalnej.

W przypadku braku zmian świadczących o przyczynach ortopedycznych pacjent powinien skonsultować się z lekarzem rodzinnym, który zdecyduje o dalszych badaniach i ewentualnym skierowaniu do innego specjalisty.

Leczenie bólu kręgosłupa piersiowego

Ból w kręgosłupie piersiowym, chociaż jest mniej powszechny niż dolegliwości dotykające odcinka szyjnego czy lędźwiowego, może znacząco wpływać na jakość życia pacjentów, ograniczając ich codzienną aktywność i zdolność do pracy. Charakteryzuje się szerokim spektrum objawów, od łagodnego dyskomfortu po intensywny ból, mogący promieniować na całą klatkę piersiową, kręgosłup szyjny i kończyny, dlatego wymaga postawienia prawidłowej diagnozy i odpowiedniego podejścia terapeutycznego. Współczesna medycyna oferuje różnorodne metody leczenia – zarówno zachowawcze jak i nowoczesne i małoinwazyjne zabiegi redukujące ból i poprawiające samopoczucie. Wybór odpowiedniej strategii leczenia zależy od wielu czynników, w tym od przyczyny bólu, jego intensywności, a także od indywidualnych preferencji i oczekiwań pacjenta.

Metody farmakologiczne, opierające się na długotrwałym podawaniu leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, mogą przyczyniać się do wielu skutków ubocznych, m.in. dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Dodatkowo u niektórych pacjentów mogą występować przeciwwskazania do takich terapii, dlatego konieczny jest wybór innych sposobów. Fizjoterapia przy zastosowaniu metod manualnych, fizykoterapii i odpowiednich ćwiczeń zwykle jest bardzo pomocna, ale wymaga czasu, co wiąże się z dłuższym ograniczeniem aktywności i znacznym ograniczeniem jakości życia. Ten etap leczenia jest jednak niezbędny także jako profilaktyka nawrotów dolegliwości bólowych. Stosunkowo szybkie i jednocześnie zadowalające efekty mogą zapewniać nowoczesne małoinwazyjne metody leczenia bólu kręgosłupa, takie jak np. kriolezja, termolezja, ostrzyknięcia kręgosłupa, mezoterapia igłowa czy terapie przeciwzapalne  z zastosowaniem osocza bogatopłytkowego PRP czy preparatu Goldic.

W jakiej pozycji odpoczywa kręgosłup piersiowy – profilaktyka

Profilaktyka bólu kręgosłupa piersiowego powinna obejmować odpowiednie techniki odpoczynku i ergonomii, które wspierają naturalne krzywizny kręgosłupa i zmniejszają napięcie w odcinku piersiowym. Szczególnie korzystnie na relaksację mięśni przykręgosłupowych i zmniejszenie napięcia wpływają pozycje leżące (na plecach z poduszką pod kolanami lub na boku z poduszką między kolanami).

W działaniach profilaktycznych, minimalizujących ryzyko pojawienia się bólu odcinka piersiowego kręgosłupa (i nie tylko), największą rolę odgrywa utrzymanie prawidłowej postawy ciała, zadbanie o ergonomię miejsca pracy i regularną aktywność fizyczną oraz wykonywanie ćwiczeń wzmacniających i rozciągających mięśnie.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące bólu odcinka piersiowego kręgosłupa.